Cennetten Mahşere

Babil’in Yorumu

İmparatorluğun içinde bulunduğu durumun hiç de iyiye işaret etmediği daha 18. yüzyılda belliydi. Birbiri ardına tahta oturan padişahlar, her kesimden devlet ricali göstergeleri tersine çevirmek için çok çaba sarfetti. 20. yüzyılın ilk yıllarında başlayan süreç ise bu gayretlerin belki de en trajik sonuçlarından birini doğurdu: I. Dünya Savaşı. İmparatorluğu kurtarmanın, yenilgileri unutturmanın bir yolu olarak girilen savaş, yurdu işgale, askeri hakarete uğrayan bir milletin yenilgisiyle neticelendi. Roger Ford, bu kanlı harbin tarihini göz dolduran bir incelikle anlatıyor Cennetten Mahşere’de. 21. yüzyıl dünya siyaseti için önemini hâlâ sürdüren bu çarpışmanın öncesiyle başlayıp hemen tüm aşamalarını dikkatle ele alıyor. Kût’ül-Amâre’den Sarıkamış’a, Türk’ün direnişinden savaş boyunca yapılan hatalara dek değinmedik konu bırakmıyor.

İstanbul, 1914. Savaşın patlak vermesine sadece birkaç gün vardır. Bir zamanların kudretli Osmanlı İmparatorluğu, tecrübeleri sınırlı yeniyetmelerin elinde ve tek başına kalmıştır. İmparatorluğun Avrupa’daki eski konumuna kavuşmasını isteyen ve bütün diğer çareleri tüketmiş Türk nazırlar muhtemel son hamiye yönelerek Almanya’yla gizli bir ittifaka girerler.

Ortadoğu’da savaş, Kitabı Mukaddes’e göre cennetin bulunduğu yere bir saldırıyla başlamış ve mahşerin yaşanacağı söylenen yerde sona ermiştir. Bu hikâyenin tamamı tek ve eksiksiz bir kitapta sunuluyor: Cennetten Mahşere. Mezopotamya’da şimdiki Irak’ın kurulmasına yol açacak muharebe; Kafkasya’da toprak kazanma kavgası;başarısızlığa mahkûm Gelibolu harekâtı; Osmanlı İmparatorluğu’nun çöktüğü Filistin’deki son perde.

Ve bu savaşın mirası, sonraki kuşaklar boyunca tüm dünya ilişkilerini şekillendirecektir…