Gömülü Şamdan

Acı dolu bu dünyada, sığınacak güvenli bir yer, barış ve teselli sadece dualarda bulunabilirdi. Evet, dualar vaat dolu sözleriyle panik hissini yatıştırıyor, ayinlerle dehşet hissini hafifletiyor ve yüreği kasvete boğulmuş kişilerin adeta uçar gibi Tanrı’nın yolundan gitmesini sağlıyordu. Zorlu zamanlarda dua etmek iyi bir şeydi ve topluca dua etmekse daha da iyiydi, çünkü Tanrı’nın armağanları en çok bunları birlikte arayanlara gelirdi.

Yahudilerin kutsal sembolü neden bir kez daha yolculuk etmeye başlamıştı? Umutlanabilirler miydi, yoksa çaresiz mi kalacaklardı? Yeni bir zulüm mü göreceklerdi, yoksa eski zulümler sona mı erecekti? Menora yine yollarda olduğuna göre, yine eskisi gibi kimsenin bilmediği bir yere gitmek için evlerinden çıkmaya mı zorlanacaklardı? Ya da şamdanın oraya gelmesi, onların da kurtuluşu anlamına mı gelecekti? Sürgün en sonunda bitecek miydi? Eski yuvalarında, vaat edilen topraklarda bir araya gelecekler miydi? İnsanlar sabırsızlık ve merak içinde sorular denizinin yarılıp açılan yolundan onları huzura kavuşturacak bir cevaba ulaşmayı istiyorlardı.