XVII. Yüzyılda Ankara Gayrimüslimleri

Bu kitap; klasik dönem Osmanlı şehirleri bağlamında ele alınan Ankara’nın şehir, kültür ve medeniyet kapsamında incelendiği, gayrimüslimler özelinde bir yerel tarih çalışmasıdır. Şimdiye kadar Ankara tarihini ele alan kıymetli çalışmalar yapılmış ve Osmanlı Devleti’nin önemli kentleri arasında bulunan şehir, farklı yönleriyle ele alınmıştır. Ancak şehrin Osmanlı döneminde gayrimüslimler üzerinden incelemesini yapan müstakil herhangi bir çalışma bulunmaması, bu çalışmanın yapılmasını gerekli kılmıştır. Eser, Osmanlı Arşivleri Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri’nde bizzat yapılan çalışmalarla, uzun soluklu bir araştırma sürecinin neticesi olarak ortaya çıkmıştır. Bu süreçte, arşiv sistemlerinde farklı anahtar kelimeler kullanılarak yapılan aramaların yanı sıra başta Şer’iye Sicilleri olmak üzere Mühimme Defterleri, Cizye kayıtları gibi pek çok arşiv kaynağı da taranmıştır. Şer’iye Sicilleri sosyoekonomik tarih açısından oldukça zengin kaynaklar olup çalışmanın temel kaynağını oluşturmaktadır. Bunun dışında, divanda alınan kararları içeren Mühimme Defterleri de oldukça ayrıntılı veriler sağlamaktadır. Gayrimüslimlerin vergi kayıtlarını içeren Cizye Defterleri ise nüfus noktasında kayda değer bilgiler içermektedir.
Dolayısıyla çalışmanın Osmanlı tarihi kapsamında sosyal, kültürel ve ekonomik yönleriyle gayrimüslimler özelinde şehir tarihi çalışmalarına katkı sunması hedeflenmektedir. Çalışmada; Müslim gayrimüslim ilişkileri, devlet-tebaa ilişkileri, gündelik yaşam, din, ticaret, nüfus ve suçlar gibi çeşitli konular ele alınmıştır. Bu yönüyle, Ankara ve gayrimüslim özelinde, klasik dönem Osmanlı şehri araştırmalarına naçizane bir katkı sağlanması amaçlanmıştır.